PAPAXRISTOS TA NEA

 

Ψάχνοντας ήρωες

Στη χώρα τού «ό,τι να ‘ναι», που οι ποιητές ονόμαζαν χώρα όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα (Αγγελος Βλάχος: «Ξεύρεις την χώραν που ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα; που κοκκινίζ’ η σταφυλή και θάλλει η ελαία; – Ω! δεν την αγνοεί κανείς· είναι η γη η ελληνίς!», ολόκληρη η στροφή), συμβαίνουν απίστευτα πράγματα! Κυριακή χθες στη Θεσσαλονίκη. Ωραίος καιρός, καιρός για βόλτα στο κέντρο, πλατεία Αριστοτέλους, Καπάνι, Μοδιάνο, παραλία, τέτοια. Αλλά η πόλη επί ποδός πολέμου. Διότι, λέει, ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, αναρχικοί και εκπρόσωποι της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας αποφάσισαν να κάνουν πορεία διαμαρτυρίας στους κεντρικούς δρόμους της πόλης – προσέξτε, παρακαλώ, τώρα εδώ – με αφορμή τη συμπλήρωση επτά ετών από τον θάνατο του Ζακ Κωστόπουλου! Εκλεισε και το μετρό για μερικές ώρες, ταλαιπωρήθηκε κόσμος – το απόλυτο μπάχαλο.

Πορεία για τα επτά χρόνια από τον Κωστόπουλο, πορεία για τα δώδεκα χρόνια από τον Φύσσα, πορείες για τα δεκαεπτά χρόνια από τον Γρηγορόπουλο – μια ολόκληρη γενιά ψάχνει τους ήρωές της με λάθος τρόπο, στη λάθος πλευρά, και για λάθος λόγους…

Στον Ιερό Βράχο με πανό και ρόπαλα

Στην ίδια χώρα, του «ό,τι να ‘ναι», όπου ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα που λέγαμε, το κόμμα που προφανώς δεν έχει τίποτε να πει για τα προβλήματα της χώρας, αλλά έχει να επιδείξει μόνο ασκήσεις επαναστατικής γυμναστικής, το ΚΚΕ, «έστειλε» σε «καταδρομική επιχείρηση» καμιά 30αριά ΠΑΜίτες υπηρεσίας να κρεμάσουν πανό στην Ακρόπολη. Τα «παλικάρια» κρατούσαν τα κλασικά ροπαλάκια στα χέρια, με το σημαιάκι του «τιμημένου» καρφιτσωμένο πάνω τους, έτοιμα να δώσουν την ανυπέρβλητη μάχη κατά του ταξικού εχθρού, ο οποίος θα προσπαθούσε να τους αποτρέψει να κρεμάσουν (να βεβηλώσουν δηλαδή) στον Ιερό Βράχο δύο άθλια πανό με το «Free Παλαιστίνη». Σου λέει, μην πεταχτεί από καμιά μεριά η Μενδώνη με την Παναγιωταρέα να μας κλείσουν τον δρόμο, να έχουμε τα ρόπαλα να… αμυνθούμε! Να (τους) δείξουμε εμπράκτως το «δίκιο του εργάτη»!

Κι αφού τα κατάφεραν, οι «καταδρομείς», μετά στήθηκαν για την κλασική πόζα. Μπροστά τα πανό, πίσω αυτοί με τα ρόπαλα στον ώμο, και στο φόντο (τραγικό) ο Παρθενώνας, που επέζησε 25 αιώνες τώρα να παρατηρεί επιδρομείς και «επιδρομείς». Μπράβο στα παιδιά, έχω να πω, μπράβο και στο κόμμα! Πάντα τέτοια.

(Αν συνελήφθη κανείς; Οχι βέβαια. Η Αστυνομία δεν κάνει τέτοια λάθη. Εδώ, προ μηνών που έπιασε κάποιους για άλλη αιτία, στο τέλος τούς ζήτησε και συγγνώμη…)

Δείτε επίσης

ΤΟΥ ΣΤΣΥΡΟΥ

 

Τίμιος Σταυρός: Γιατί γιορτάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου – Τα έθιμα της γιορτής

Για ποιο λόγο η Υψωση του Τιμίου Σταυρού τιμάται από το ορθόδοξο εορτολόγιο στις 14 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνου. Ο ρόλος της Αγίας Ελένης και του βασιλικού. Το «πολυσπόριο», η «κηδεία του Λειδηνού» και άλλα έθιμα ανά την Ελλάδα

14.09.202509:40

Μαρία Χ. Τσώλη

Σχετικό άρθρο

Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως: Τι γιορτάζουμε, ποια τα έθιμα

«Του Σταυρού». Ετσι είναι γνωστή και αποκαλείται η μεγάλη Δεσποτική γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού που τιμά κάθε 14η Σεπτεμβρίου το εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ο τρόπος της εκφώνησης της  γιορτής δεικνύει ότι εκτός από μεγάλη ήταν και ιδιαιτέρως οικεία στην ελληνική κοινωνία που ακόμη και σήμερα – που το θρησκευτικό συναίσθημα έχει υποχωρήσει συγκριτικά με το παρελθόν – γιορτάζεται μεγαλόπρεπα από την Εκκλησία, ενώ οι πιστοί κρατούν αυστηρή νηστεία.

Η ημέρα αυτή αποτελούσε ορόσημο για την ελληνική ύπαιθρο όπως αυτό αυτό αποτυπώνεται σε δίστιχα που αναφέρονται στην ημέρα και  τη γιορτή συνόδευαν σειρά εθίμων ανά τη χώρα, όπως το «Πολυσπόριο» αλλά και η «κηδεία του Λειδηνού», ενώ οι εκκλησιές και τα σπίτια των πιστών ευωδιάζουν βασιλικό.

Ο Αγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη

Η μεγάλη σπουδαιότητα και η πνευματική αξία του Τιμίου Σταυρού  παρακίνησε τον Αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνο, το έτος 326 μ.Χ. να χρηματοδοτήσει αποστολή στην Παλαιστίνη για τον εντοπισμό του.

Η σπουδαιότητα της αποστολής ήταν τέτοια που επικεφαλής έθεσε την μητέρα του, την Αγία Ελένη. Φτάνοντας στα Ιεροσόλυμα η Αγία Ελένη και ανεβαίνοντας στον Γολγοθά αντίκρυσε τον ειδωλολατρικό ναό της θεάς Αφροδίτης.

Οι Ρωμαίοι τον είχαν χτίσει στο σημείο όπου βρισκόταν ο τάφος του Ιησού το 70 μ.Χ., όταν κυρίευσαν την επαναστατημένη Ιερουσαλήμ και κατέσκαψαν και ισοπέδωσαν όλη την πόλη και τα περίχωρά της. Κατά την ανοικοδόμηση στον σημείο που βρισκόταν ο τάφος του Ιησού, χτίστηκε ιερό της Αφροδίτης. Αυτόν το ιερό γκρέμισε η Αγία Ελένη και άρχισε εκτεταμένες ανασκαφές, αναζητώντας τον Τίμιο Σταυρό.

Ο βασιλικός και ο Τίμιος Σταυρός

Ο μυρωδάτος και χιλιοτραγουδισμένος βασιλικός, το πολυαγαπημένο φυτό του ελληνικού λαού, συνδέεται με την εύρεση του Τιμίου Σταυρού και με την Αγία Ελένη. Οταν εκείνη προβληματισμένη βάδιζε στους Αγίους Τόπους και αναρωτιόταν που να σκάψει για να βρει τον Τίμιο Σταυρό την προσέλκυσε μια υπέροχη, ξεχωριστή μυρωδιά. Αναζητώντας την προέλευσή της  βρέθηκε μπροστά σε ένα σημείο όπου ήταν γεμάτο από πράσινους θάμνους, που ευωδίαζαν άρωμα ξεχωριστό. Η Αγία Ελένη ένιωσε ότι αυτό δεν μπορεί παρά να ήταν κάποιο σημάδι και αποφάσισε να σκάψει στις ρίζες των θάμνων όπου και βρήκε τον Σταυρό του Χριστού. Από τότε το ευωδιαστό φυτό, αναφέρει η παράδοση, ονομάστηκε «βασιλικός» καθώς φύτρωσε στο σημείο που σταυρώθηκε ο «Βασιλιάς των Ιουδαίων» και επειδή βοήθησε τη Βασίλισσα να βρει το ιερό κειμήλιο. Αυτός και είναι ο λόγος που ο Αγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη εικονίζονται στη βυζαντινή Αγιογραφία έχοντας ανάμεσά του τον Τίμιο Σταυρό.

Ρωσική εικόνα με τους Αγιο Κωνσταντίνο και Αγία Ελένη

Οπως αναφέρει ο θεολόγος, δάσκαλος και φιλόλγος Απόστολος Ποντίκας, «ο μυρωδάτος βασιλικός, όπως πιστεύει ο λαός μας, φύτρωσε εκεί ακριβώς που ήταν ο Τίμιος Σταυρός απ’ τις σταλαματιές του Άγιου Αίματος του Χριστού».

Το Θαύμα του Σταυρού

Σύμφωνα με τις αναφορές, οι σταυροί που βρέθηκαν στο σημείο της ανασκαφής δεν ήταν ένας αλλά τρεις. Η συγκίνηση από την ανεύρεσή τους ήταν μεγάλη ωστόσο κανείς δεν μπορούσε να ξέρει ποιος από τους τρεις ήταν του Ιησού.

Οπως αναφέρουν και οι εκκλησιαστικοί ιστορικοί Φιλοστόργιος και Νικηφόρος, ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με αρκετούς Ιερείς, αφού έκανε δέηση, άγγιξε τους σταυρούς στο σώμα μιας γυναίκας που είχε πεθάνει λίγη ώρα πριν.

Όταν ήλθε η σειρά και άγγιξε τον τρίτο σταυρό, η ζωή επέστρεψε στο σώμα της γυναίκας. Έτσι κατάλαβαν ότι ο τρίτος σταυρός ήταν ο Τίμιος – Ζωοποιός Σταυρός.

Η ύψωση του Τιμίου Σταυρού

Η Υψωσις τους Τιμίου Σταυρού, (1675) Σίμος Ροδακιός – Μικρά Ασία
Βυζαντινό Μουσείο.

Η είδηση της ευρέσεως του Τιμίου Ξύλου διαδόθηκε αστραπιαία σε όλες τις περιοχές πέριξ της Ιερουσαλήμ. Πλήθη πιστών άρχισαν να συρρέουν για να αγγίξουν και να προσκυνήσουν τον Σταυρό του Ιησού Χριστού. Ο συνωστισμός ήταν τόσο μεγάλος και πολλοί πιστοί δεν κατάφεραν καν να δουν τον Τίμιο Σταυρό. Αυτό έκανε τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο να υψώσει τον Τίμιο Σταυρό μέσα στο Ναό, σε μέρος υψηλό, ώστε να τον δουν όλοι.

Η αρπαγή του Τιμίου Σταυρού από τους Πέρσες

Το 614 μ.Χ., ο Πέρσης βασιλιάς Χοσρόης Β’ (590- 628) κατέλαβε την Αγία Πόλη της Ιερουσαλήμ, άρπαξε το Τίμιο Σταυρό και τον μετέφερε στην Περσία.

ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος (610- 641) εκστράτευσε κατά των Περσών

Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, στις 14 Σεπτεμβρίου του 628, ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος (610- 641) εκστράτευσε κατά των Περσών, πήρε πίσω τον Τίμιο Σταυρό και τον επέστρεψε στον ναό της Αναστάσεως των Ιεροσολύμων, όπου τον ύψωσε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Αγιος Ζαχαρίας (609-631). Εξαιτίας της επιστροφής του Τίμιου Σταυρού στην Ιερουσαλήμ, από τότε, σε Ανατολή και Δύση, την 14η Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Υψωση του Τιμίου Σταυρού ως μεγάλη, ακίνητη δεσποτική γιορτή.

Τα έθιμα του Σταυρού

Την παραμονή της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού οι νοικοκυρές συνηθίζουν – πολύ περισσότερο στο παρελθόν και λιγότερο σήμερα – να κόβουν από τις γλάστρες και τους κήπους τους τον βασιλικό και να τον πηγαίνουν στην εκκλησία για το στολισμό του Τιμίου Σταυρού.

«Με τ΄Σταυρού τον αγιασμό κάμνε το προζύμ’ για ούλο το χρόνο»

Την ημέρα του εορτασμού της υψώσεως του Σταυρού που είναι ημέρα αυστηράς νηστείας – δεν τρώνε ούτε λάδι – ο ιερέας μετά τη θεία λειτουργία μοιράζει στους πιστούς κλαδάκια βασιλικού για ευλογία. Ωστόσο όταν η 14η Σεπτεμβρίου πέφτει Σάββατο ή Κυριακή η νηστεία επιτρέπει το λάδι.

Το προζύμι της νέας χρονιάς

Με τον Αγιασμό και το βασιλικό της Υψώσεως του Σταυρού οι νοικοκυρές τότε που ακόμη ζύμωναν, έφτιαχναν  το προζύμι της νέας χρονιάς  για να ζυμώσουν το ψωμί αλλά και τα πρόσφορα. Το έθιμο έχει εξασθενήσει ωστόσο το διατηρούν ακόμη όσες πιστές επιλέγουν να προσφέρουν ζυμωτά πρόσφορα στις εκκλησίες.

«Με τ΄Σταυρού τον αγιασμό κάμνε το προζύμ’ για ούλο το χρόνο» συμβούλευαν οι μητέρες τις θυγατέρες τους.

Όταν ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας απεσταλμένος από την Ακαδημία Αθηνών επισκέφτηκε το Κατάλακκο για να καταγράψει τα έθιμα της Λήμνου, οι Λημνιές του είπαν: «κάθε σπίτι, κάθε νοικοκυρά φέρνει ένα κουμάρ’ με νερό στην εκκλησιά, τ’ αφήνουν στη μέση της εκκλησίας, όπου γίνεται ο αγιασμός, και μετά το παίρνουν. Με τον αγιασμό αυτό κάνουν το προζύμι της χρονιάς το κάνουν καινούργιο. Το παλιό το σβούν΄ το ζυμώνουν την τελευταία εβδομάδα».

Το βασιλικό που έπαιρναν από τον ιερέα αρχικά τον χρησιμοποιούσαν για να σταυρώσουν το προζύμι και στην συνέχεια τον τοποθετούσαν μέσα σε ποτήρι ώστε να βγάλει ρίζες και να τον ξαναφυτεύσουν.

«Βασιλικός κι αν μαραθεί
Κι αν γείρουν τα κλωνιά του
Ρίξε νερό στη ρίζα του
Να’ ρθεί στα πρωτινά του».

Για τους γεωργούς τα μέσα Σεπτέμβρη ήταν πια και ο κατάλληλος καιρός για να αρχίσουν σιγά σιγά να σπέρνουν. Έλεγαν: «του Σταυρού σταύρωνε και σπέρνε».

Την ημέρα του Σταυρού, οι ναυτικοί συνήθιζαν να σταματούν τα μακρινά ταξίδια με ιστιοφόρα, όπως συμβούλευε η παροιμία: «Του Σταυρού, σταύρωνε και δένε».

Η ημέρα του Σταυρού σταθμός για τις αγροτικές εργασίες

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η καταγραφή  εθίμων της ημέρας του Σταυρού από τον ιστορικό και λαογράφο Απόστολο Ποντίκα:  «Ο αγιασμένος βασιλικός (το σταυρολούλουδο), ο λαός μας, πιστεύει πως έχει αρκετές θεραπευτικές και θαυματουργικές ικανότητες, και το φυλάει στο εικονοστάσι.

Η μέρα του Σταυρού, αποτελεί και χρονικό σταθμό για τις αγροτικές ασχολίες.

Σε μερικούς μάλιστα τόπους η 14η Σεπτεμβρίου λαμβάνεται ως αρχή και ως τέρμα για τις μισθώσεις των εργατών, των βοσκών κ.τ.λ.. Σταματούν τώρα οι καλοκαιρινές συνήθειες, όπως ο μεσημεριανός ύπνος και το δειλινό γεύμα, που τις έκανε μέχρι τώρα απαραίτητες η μεγάλη καλοκαιρινή μέρα».

Η κηδεία του Λειδινού

«Κυρίως στην Αίγινα, συνηθίζουν την ημέρα αυτή να κηδεύουν τον Λειδινό και να τον θρηνούν, με μιμητική παράσταση, που έχει πιθανότατα αρχαία καταγωγή.

Άλλοτε ήταν γιορτή γυναικών, αλλά σήμερα προετοιμάζεται από τις γυναίκες και τελείται από τα παιδιά. Με πανιά και άχυρα κατασκευάζουν ανδρική μορφή και την εκθέτουν σαν σε κηδεία, ανάβουν κεριά και τη μοιρολογούν. Το είδωλο είναι σε φυσικό μέγεθος και αρχικά η παράσταση δεν αφορούσε το δειλινό, αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό, την εξαφάνιση της βλάστησης και την αναγέννησή της την άνοιξη, όπως και στις ανάλογες εαρινές τελετές. Έτσι, φαίνεται ότι το είδωλο έχει ολοφάνερα φαλλική μορφή.

«Ο Λειδινός είναι ένα φθινοπωρινό αγροτικό, φαλλικό έθιμο, με συμβολικό χαρακτήρα και διάχυτο το περίφημο σατιρικό πνεύμα του Διονύσου, που από αρχαιοτάτων χρόνων, μέχρι και σήμερα αναβιώνει στην Αίγινα».

Το πολυσπόριο

«Η ιερότητα της μέρας αυτής, συντελεί, ώστε να γίνονται τότε οι προετοιμασίες για τη σπορά που πλησιάζει, και κυρίως η ευλόγηση του προορισμένου γι’ αυτήν εκλεκτού σπόρου. Για τον σκοπό αυτόν στέλνουν στην εκκλησία πολυσπόριο, μείγμα από όλα τα είδη των σπόρων, για να λειτουργηθούν και να ευλογηθούν.

«Από τη μέρα αυτή και οι ναυτικοί σταματούν τα μακρινά ταξίδια, όπως συμβουλεύει και η κοινή παροιμία: Του Σταυρού, σταύρωνε και δένε, ή του Σταυρού κοίτα και του Άη-Γιωριγού, ξεκοίτα»

Υπάρχει η συνήθεια – οι γεωργοί – από το τελευταίο δεμάτι στάχυα, όταν θερίζουν, να πλέκουν με τέχνη μια ωραία δέσμη, το χτένι ή τον σταυρό, που την κρεμούν στο εικονοστάσι του σπιτιού. Όταν έρθει ο καιρός της σποράς, τότε τους κόκκους του σιταριού της δέσμης αυτής, που έχουν ήδη ευλογηθεί την ημέρα της Υψώσεως του Σταυρού στην εκκλησία, τους ανακατεύουν με τον σπόρο».

Ο Τίμιος Σταυρός και οι ναυτικοί

Τέλος «Από τη μέρα αυτή και οι ναυτικοί σταματούν τα μακρινά ταξίδια, όπως συμβουλεύει και η κοινή παροιμία: Του Σταυρού, σταύρωνε και δένε, ή του Σταυρού κοίτα και του Άη-Γιωργιού, ξεκοίτα».

Τα έθιμα του Σταυρού ανά περιοχή

Στην Κορώνη

“Εις την Κορώνην” κάνουν ζυμάρι και βάνουν απάνω το κλωνί το βασιλικό που παίρνουν του Σταυρού από την εκκλησά ‘ ως την άλλη μέρα φουσκώνει και γίνεται προζύμι από μόνο του.

Το προζύμι αυτό 40 μέρες δεν το δανείζουν, και το πρώτο ψωμί που θα ζυμώσουν μ’αυτό θα το κάνουν λειτουργιά και θα το μοιράσουν.

“Η ιερότητα της μέρας συντελεί, ώστε να γίνονται τότε οι προετοιμασίες για τη σπορά που πλησιάζει, και κυρίως η ευλόγηση του προορισμένου γι’αυτήν εκλεκτού σπόρου. Για τον σκοπό αυτό στέλνουν στην εκκλησία πολυσπόριο, μείγμα απ’όλα τα είδη των σπόρων, για να λειτουργηθούν και να ευλογηθούν.

Στους Γαλανάδες της Νάξου

Στους Γαλανάδες της Νάξου την ημέρα αυτή “κάθε γεωργός θα βάλει σε μια πετσέτα λίγο κριθάρι, λίγα φασόλια, κουκιά και ό,τι άλλο έχει, για να σπείρει, και τα πάει στην εκκλησιά κι αφήνει την πετσέτα του δεξιά της Αγίας Θύρας ‘ εκεί σχηματίζεται σωρός ολόκληρος, τον οποίον ο ιερεύς ευλογεί μετά το τέλος της λειτουργίας. Καθένας κατόπιν παίρνει την πετσέτα του με το λειτουργημένο σπόρο. Όταν πρόκειται να σπείρει, ο γεωργός θα βάλει μέσα στο δισάκι του, που περιέχει τον σπόρο, που θα σπείρει.

Η γιορτή του Σταυρού στον Πόντο

Μεγάλη δεσποτική εορτή της Χριστιανοσύνης, η 14η Σεπτεμβρίου και στον Πόντο την τιμούσαν με τη δέουσα χριστιανική ευλάβεια. Ήταν τόσο σημαντική γιορτή για τους Πόντιους που ονόμασαν το μήνα Σεπτέμβριο Σταυρίτες προς τιμήν της.

Ήταν ημέρα αργίας και νηστείας. Οι νοικοκυρές από την προηγουμένη είχαν ετοιμάσει τα «φαεία» του Σταυρού, που ήταν νηστίσιμα και μάλιστα αλάδωτα, αφού σύμφωνα με την ορθόδοξη θρησκεία την ημέρα του Σταυρού νήστευαν και το λάδι, εκτός κι αν έπεφτε Σάββατο ή Κυριακή.

Ανήμερα της γιορτής πήγαινε όλη η οικογένεια στην εκκλησία. Ο τόπος ευωδίαζε από τον βασιλικό, που κατά την παράδοση η μυρωδιά του οδήγησε στην ανεύρεση στου Τιμίου Σταυρού.

Στο τέλος της λειτουργίας έπαιρναν βασιλικό από τα χέρια του παπά και τον πήγαιναν στο σπίτι, για να έχουν την ευλογία του.

Τον τοποθετούσαν στα εικονίσματα, και κάθε φορά που θυμιάτιζαν έκαιγαν κι από ένα φυλλαράκι στο θυμιατήρι. Οι νοικοκυρές με ένα κλωνί βασιλικού έφτιαχναν προζύμι για να το χρησιμοποιήσουν στην παρασκευή ψωμιού ή πρόσφορου, και το μεσημέρι όλη η οικογένεια μαζευόταν στον τραπέζι, όπου έτρωγαν τα φαεία του Σταυρού.

Στην Κρήτη οι αμπελουργοί, με το βασιλικό σταυρώνουν το κρασί, ενώ σε περιοχές παραγωγής λαδιού, οι νοικοκυρές την ημέρα αυτή κοπανούσαν στο γουδί ελιές και με το λάδι αυτό άναβαν το καντήλι.

Στην περιοχή της Πελοποννήσου οι ελαιοπαραγωγοί, έδεναν ένα ρόδι με ένα κλωνάρι ελιάς και πρωί- πρωί του Σταυρού πήγαιναν στον γιαλό και το βουτούσαν στο νερό, λέγοντας: Όπως, τρέχει το νερό, έτσι να τρέχουν τα καλά στο σπιτικό.

Σε χωριά της Θεσσαλίας, έστελναν στην εκκλησία για ευλογία, το σταυρό, τον ψάθινο ή το χτένι, που ήταν η τελευταία χεράδα του θέρους, την οποία φύλαγαν στο εικονοστάσι από τον ιερέα. Ο ιερέας ευλογώντας, τους σπόρους έλεγε την εξής ευχή «βλαστήσαι την γην, και δούναι σπέρμα το σπείρον, και άρτον εις βρώσιν ». Εξάλλου, επειδή την ημέρα αυτή τηρείται αυστηρή νηστεία, οι αμπελουργοί των χωριών της Ελασσόνας, μοίραζαν σταφύλια στους συγχωριανούς τους.

Του Σταυρού ανοίγουν τα Ουράνια

Ο λαός μας πιστεύει ότι του Σταυρού ανοίγουν τα ουράνια, σε σχήμα σταυρού, όπως συμβαίνει τα Θεοφάνεια, τη Μεταμόρφωση και την Πρωτοχρονιά. Του Σταυρού άρχιζε η περίοδος για τους αγρότες, τους ναυτικούς και βοσκούς. Έτσι, έληγαν τα θερινά ενοικιοστάσια και άρχιζαν τα νέα, για τα στανοτόπια, τα χειμερινά.

«Του Σταυρού του κλέφτη»

Οι βοσκοί άφηναν ελεύθερα τα κοπάδια τους στα χωράφια, αφού οι καρποί είχαν μαζευτεί. Ακριβώς, την ημέρα αυτή την λέγανε «του Σταυρού του κλέφτη, γιατί αμολούσαν τα κατσικοπρόβατα και βοσκούσαν στα χωράφια».

Εξάλλου, μια και ημέρα αυτή ήταν των βοσκών, πήγαιναν στην εκκλησία μαλλιά από τα αιγοπρόβατα, μαζί με ένα Πρόσφορο. Μετά την ευλογία από τον ιερέα έπλαθαν λίγο ψωμί και μαλλί και το έβαζαν στα κουδούνια του κοπαδιού για φυλαχτό. Με τη γιορτή του Σταυρού συνδέεται η προετοιμασία της σποράς των γεωργών, που θα γονιμοποιήσει τη γη στη νέα χρονιά.»

ΕΥΦΗΜΙΣΜΟΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΛΛΑ !!

 Διαφημιστικό σποτ της εταιρίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (κείμενο μόνο) που παίζει τελευταία συχνά στην τηλεόραση.

 

«Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς δημιουργούμε εμπιστοσύνη και ευκαιρίες για όλους.

Επενδύουμε σε όσα έχουν αξία, σε υποδομές που μας ταξιδεύουν με ασφάλεια και ενώνουν  τόπους και ανθρώπους. Στην ενέργεια που φωτίζει τα σπίτια μας και δείχνει το δρόμο για ένα μέλλον πιο βιώσιμο, σε αρμόνια με το φυσικό περιβάλλον, σε καινοτόμα έργα που οδηγούν την ανάπτυξη και βελτιώνουν την καθημερινότητά μας, σε χιλιάδες θέσεις εργασίας για τους ανθρώπους που χτίζουν το αύριο. Για πάνω από μισό αιώνα δημιουργούμε έργα με όραμα, που επιστρέφουν αξία στην κοινωνία και δίνουν τη σκυτάλη στις επόμενες γενιές. Επενδύουμε σε όσα έχουν αξία».

 

. . . Όμορφα λόγια, στρογγυλά,  . . . και οι σκέψεις που δημιουργούνται από αυτά:

 

Όταν μια λέξη με σαφή κυριολεκτική σημασία αποκτά δευτερογενή ή μεταφορική σημασία που σταδιακά επικρατεί πχ το «πράσινο» (ως χρώμα) μετατοπίζεται ώστε να σημαίνει «οικολογικό» ή «φιλικό προς το περιβάλλον», τότε έχουμε μια Σημασιολογική Μετατόπιση ή Διεύρυνση.

Παλιότερα στο σχολείο το λέγαμε μετωνυμία ή μεταφορά, και το εντάσσαμε στα Καλολογικά Στοιχεία. Στο παραπάνω παράδειγμα η λέξη «πράσινο» χρησιμοποιείται ως μεταφορά προς κάτι «οικολογικό».

 

Ευφημισμό λέμε το σχήμα λόγου (γλωσσική τεχνική), όπου μια ήπια λέξη αντικαθιστά μια άλλη που θα ακουγόταν σκληρή, δυσάρεστη ή επικίνδυνη. Κλασικό παράδειγμα από τα σχολικά μου χρόνια ο «Εύξεινος Πόντος» όπου η άγρια και αφιλόξενη Μαύρη Θάλασσα κατ’ ευφημισμόν ονομάστηκε ‘φιλόξενη’. (Το ίδιο με τον «Ειρηνικό Ωκεανό). Σημερινό παράδειγμα οι «παράπλευρες απώλειες» αντί «νεκροί άμαχοι».

Σε ψυχολογικό επίπεδο η διατύπωση επηρεάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Όταν λες «πράσινη ενέργεια», ακούγεται πιο θετικό και ελκυστικό από το σκέτο «ενέργεια» ή έστω «ανανεώσιμη ενέργεια».

 

Όταν αυτό γίνεται εσκεμμένα, ώστε να καμουφλάρει ή να ωραιοποιήσει μια κατάσταση, τότε μπαίνουμε στην επικίνδυνη πλευρά της σημασιολογικής μετατόπισης. Αυτό σημαίνει ‘χειραγώγηση μέσω ευφημιστικού λόγου’.

Παραδείγματα:

«Παράπλευρες απώλειες» αντί «νεκροί άμαχοι».

«Ειρηνευτική επιχείρηση» αντί «εισβολή» ή «πόλεμος».

«Αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών» για «εκδίωξη».

«Εξορθολογισμός προσωπικού» αντί «απολύσεις».

«Ευέλικτες μορφές απασχόλησης» αντί «ανασφάλιστη ή κακοπληρωμένη εργασία».

«Διεύρυνση ωραρίου» αντί «υπερωρίες χωρίς αμοιβή».

«Αρνητική ανάπτυξη» αντί «ύφεση».

«Δημοσιονομική προσαρμογή» αντί «σκληρή λιτότητα».

«Εξυγίανση τραπεζικού συστήματος» αντί «διασώσεις τραπεζών με χρήματα φορολογουμένων».

«Αναπτυσσόμενες χώρες» αντί «υπανάπτυκτες»

«Σωφρονιστικό Κατάστημα αντί «Φυλακή».

«Αναπροσαρμογή Τιμών» αντί «αύξηση τιμών», κλπ.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις έχουμε σκόπιμη σημασιολογική μετατόπιση μέσω ευφημισμού, που λειτουργεί ψυχολογικά,

μειώνοντας την αρνητική φόρτιση και αποτρέπει αντιδράσεις, «ντύνοντας» μια επικίνδυνη/δυσάρεστη πραγματικότητα με ουδέτερες ή θετικές λέξεις.

Αυτό είναι μια ήπια μορφή εξαπάτησης, μέσω «διγλωσσίας» (το doublespeak του Orwell) που συσκοτίζει την πραγματικότητα με εργαλείο την γλώσσα.

 

Ο Ευφημισμός χρησιμοποιείται στην πολιτική για την εσκεμμένη παρουσίαση αρνητικών γεγονότων με θετικό / ουδέτερο τρόπο, ώστε να διορθώνεται η πρόσληψη αυτών χωρίς να ειπωθεί ανοιχτά ένα ψέμα.

Ομοίως χρησιμοποιείται στην διαφήμιση για να παρουσιάζονται πληροφορίες που ωραιοποιούν ένα προϊόν και επηρεάζουν την λήψη αποφάσεως του καταναλωτή.

Ας πάρουμε το παράδειγμα του «πράσινου»: Κυριολεκτείται ως χρώμα, «μετατοπίζεται» ως οικολογικό, ευφημίζεται ως φιλικό προς το περιβάλλον και ωραιοποιείται ως επένδυση, (λέγε πράσινη ανάπτυξη).

Η εγκατάσταση πχ ανεμογεννητριών ως οικονομική επ-ένδυση, ντύνεται στα πράσινα, δηλαδή θετικά, και γίνεται αποδεκτή, αν και έχει και αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον καταστρέφοντας τοπικά οικοσυστήματα, ακόμη και σε περιοχές natura.

 

Μια και μιλήσαμε για ανεμογεννήτριες, παραθέτω παρακάτω θέμα (εδώ μόνο κείμενο - υπήρχε και σχετικό βίντεο στο Youtube , αλλά είναι πλέον «unavailable») που έχει αναδείξει ο δημοσιογράφος και πρώην βουλευτής της ΝΔ Αργύρης Ντινόπουλος.  . 

Όποιος καταλάβει, κατάλαβε.

 

Το κείμενο:

 

«Κυρία Σακελλαροπούλου τι έχετε να απαντήσετε? Τι έχει να απαντήσει δημόσια στον λαό η Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το σπίτι της Σακελλαροπούλου το έχει κατασκευάσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κατασκευαστική επίσης αιολικών πάρκων. Στις 24 Ιουνίου 2021 η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) εξέδωσε την 504/2021 απόφαση με βάση την οποία η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έλαβε άδεια να εγκαταστήσει 16 ανεμογεννήτριες (με διάμετρο πτερωτής 90 μέτρα) στο Μαντούδι Ευβοίας.

 

Η τοπική κοινωνία ξεσηκώθηκε. Από τις 6 Αυγούστου η περιοχή καίγεται. Αλλά η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ δεν κατασκευάζει μόνον ανεμογεννήτριες. Το κατασκευαστικό φιλέτο του ομίλου είναι το συγκρότημα κατοικιών και καταστημάτων στο Μεταξουργείο. Σύμφωνα με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ πρόκειται για κτίριο υψηλής αισθητικής και σύγχρονου design που προέκυψε από διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και περιλαμβάνει 40 πολυτελή διαμερίσματα. Κάτι σαν το «Ελληνικό του Μεταξουργείου».

Ένα από τα 40 διαμερίσματα ανήκει στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Το 2012 η Κατερίνα Σακελλαροπούλου ήταν μια απλή σύμβουλος στο Συμβούλιο Επικρατείας. Τοποθετημένη, όμως, στο πέμπτο τμήμα του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου. Στο τμήμα δηλαδή που είναι αρμόδιο για να ελέγχει αν η διοίκηση τηρεί τις διακηρύξεις του Συντάγματος και των Νόμων για την προστασία του περιβάλλοντος. Και ειδικότερα για την προστασία των δασών από τους κάθε είδους οικοπεδοφάγους που βρίσκουν νομοθετικά «παράθυρα» για να κτίζουν στα καμένα.

Η δικαστής Σακελλαροπούλου δεν αποδείχθηκε κέρβερος. Το αντίθετο. Διαβάζουμε στις 12 Απριλίου 2013 στην «Ναυτεμπορική» με «πηγή» το ΑΠΕ (Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων»: « Τον δρόμο για την εγκατάσταση ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) ακόμη και στις δασικές περιοχές άνοιξε το Συμβούλιο της Επικρατείας». Εισηγήτρια της απόφασης του ΣτΕ (1421/2013) ήταν η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

 

Την ίδια ημέρα (12 Απριλίου 2013) η «Καθημερινή» δημοσίευσε απόσπασμα της εισήγησης της Κατερίνας Σακελλαροπούλου (με βάση την οποία ελήφθη η επίμαχη απόφαση του ΣτΕ) σύμφωνα με την οποία: «υπό την συνδρομή επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος επιτρέπονται, κατ’ εξαίρεση του Συντάγματος, επεμβάσεις που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν τον δασικό χαρακτήρα μιας περιοχής».

Κατά την Κατερίνα Σακελλαροπούλου «Η εγκατάσταση αιολικών μονάδων μέσα σε δάση και δασικές περιοχές δεν αντίκειται στις συνταγματικές επιταγές και βρίσκεται εντός των νομοθετικών πλαισίων».

Το καλύτερο: Κατά την Κατερίνα Σακελλαροπούλου «Ακόμη και στα μικρά νησιά που προστατεύονται περιβαλλοντικά από το Σύνταγμα είναι δυνατή η εγκατάσταση ανεμογεννητριών». Είχε προηγηθεί πριν ένα χρόνο μια άλλη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (η 2499/2012) που επέτρεπε την ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε αναδασωτέες περιοχές. Εισηγήτρια ήταν και πάλι η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Αντιπρόεδρος και εκτελεστικό μέλος του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι ο Μιχάλης Γουρζής, πεθερός του Γιώργου Γεραπετρίτη. Η κόρη του Μιχάλη Γουρζή και σύζυγος του Γιώργου Γεραπετρίτη η Αλεξάνδρα Γουρζή είναι δικηγόρος με εξειδίκευση σε θέματα ΑΠΕ και προϊσταμένη στο τμήμα δικαστικής εκπροσώπησης και νομικής υποστήριξης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ). Η επιλογή της Κατερίνας Σακελλαροπούλου για την θέση της Πρόεδρου της Δημοκρατίας είναι κοινό πολιτικό μυστικό ότι προέκυψε από πρόταση του Γιώργου Γεραπετρίτη την οποία αποδέχθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σε απλά ελληνικά τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι η σύζυγος του Νο 2 της κυβέρνησης είναι δικηγόρος στην ΡΑΕ που έδωσε άδεια για 16 ανεμογεννήτριες στο Μαντούδι Ευβοίας. Οι οποίες θα εγκατασταθούν από κατασκευαστικό όμιλο στον οποίο ο πεθερός του Νο 2 της κυβέρνησης (και πατέρας της δικηγόρου της ΡΑΕ) είναι αντιπρόεδρος. Και για να παρακαμφθεί το Σύνταγμα είχε εκδοθεί απόφαση του ΣτΕ με εισηγήτρια δικαστίνα η οποία αγόρασε πολυτελές διαμέρισμα από τον ίδιο κατασκευαστικό όμιλο. Και στην συνέχεια αυτή η ίδια δικαστίνα έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας ύστερα από πρόταση του Νο 2 της κυβέρνησης στον Νο1 της κυβέρνησης».

 

Τέρμα και τω Θεώ δόξα.

 

Λ. Γερόλυμπος

 

 

XOUNTA

 

24 Ioυλίου 1974: Η πτώση της Χούντας και η πρώτη ημέρα της Δημοκρατίας

24.07.202504:30

Γιάννης Θ. Διαμαντής

Σχετικό άρθρο

Ιουλιανά 1965: Η ρήξη Γεωργίου Παπανδρέου - βασιλιά Κωνσταντίνου

Μεταπολίτευση

Η πτώση της Χούντας και οι πρώτες συνταρακτικές ώρες της Δημοκρατίας

Η24η Ιουλίου είναι για την Ελλάδα ημέρα γιορτής, έχει ανακηρυχθεί στην Ημέρα της Δημοκρατίας, προς τιμήν της 24ης Ιουλίου 1974, την ημέρα που ύστερα από 7 χρόνια και 3 μήνες στρατιωτικής δικτατορίας, ανελευθερίας, βίας και διωγμών, η Δημοκρατία επέστρεφε στην Ελλάδα.

Μία ημέρα νωρίτερα, μεσημέρι της 23ης Ιουλίου, η δικτατορία Ιωαννίδη, υπό το βάρος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, είχε παραδώσει την εξουσία στους πολιτικούς.

Ο διορισμένος από την απελθούσα δικτατορία Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης συγκαλεί σύσκεψη με τη συμμετοχή στραγιωτικών και πολιτικών προσώπων που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο προδικτατορικά.

Σκίτσο του Κώστα Μητρόπουλου
«ΤΑ ΝΕΑ», 24.7.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Οι διαβουλεύσεις διήρκησαν ως τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου.

Γράφει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 24ης Ιουλίου:

«Εγνώσθη ότι κατά την διάρκειαν της συσκέψεως, ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Γρηγόριος Μπονάνος ανεκοίνωσε προς τους πολιτικούς ηγέτας, ότι αι Ένοπλοι Δυνάμεις της χώρας θα παραμείνουν εις τα στρατιωτικά των έργα και δεν προτίθενται να αναμιχθούν  εις το έργον της Κυβερνήσεως» .

Ομόφωνα οι πολιτικοί  αποφάσισαν ότι ο ιδανικότερος να αναλάβει την πρωθυπουργία μιας δημοκρατικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.

«ΤΑ ΝΕΑ», 24.7.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Επιστροφή Καραμανλή

«Η πρώτη εξάλλου πληροφορία περί επανόδου εις την Ελλάδα του κ. Καραμανλή μετεδόθη με το ακόλουθον τηλεγράφημα του Ασσόσιεϊτεντ Πρες από το Παρίσι:

“Ο στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης, Πρόεδρος της Ελλάδος, προσεκάλεσε τον πρώην πρωθυπουργόν κ. Κωνσταντίνον Καραμανλήν όπως τερματίση την εξορίαν του εις Παριστίους και επανέλθη εις την Ελλάδα, προσεκάλεσε τον πρώην πρωθυπουργόν κ. Κωνσταντίνον Καραμανλήν όπως τερματίση την εξορίαν του εις Παρισίους και επανέλθη εις την Ελλάδα ως πρωθυπουργός, ανεκοίνωσε την Τρίτην το γραφείον του κ. Καραμανλή.

»Το γραφείον του κ. Καραμανλή είπεν ότι ούτος θα ηγηθή κυβερνήσεως εθνικής ενότητος. Ο απαντών εις το τηλέφωνον του κ. Καραμανλή είπεν ότι ο πρώην πρωθυπουργός έχει ήδη αναχωρήσει από το διαμέρισμά, του, επιστρέφων εις Αθήνας. Είπεν ότι δεν γνωρίζει λεπτομερείας της πτήσεως».

Το αεροπλάνο

«Το Γαλλικόν Πρακτορείον μετέδιδε τα εξής:

“Ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Βαλερύ Ζισκάρ ντ’ Εσταίν έθεσεν αεροσκάφος εις την διάθεσιν του κ. Κωνσταντίνου Καραμανλή, ίνα δυνηθή ούτος να μεταβή εις Αθήνας, ανεφέρετο απόψε εις Παρισίους, εκ του Γραφείου Τύπου του πρώην πρωθυπουργού της Ελλάδος. Εκ της αυτή πηγής διηυκρινίζετο, ότι ο αρχηγός του γαλλικού κρατούς ετηλεφώνησεν εις τον κ. Καραμανλήν διά να του ευχηθή καλήν τύχην και να του εκφράση την υποστήρικίν του.

»Ο κ. Καραμανλής, από της ιδικής του πλευράς, απέστειλεν ευχαριστήριον μήνυμα εις τον πρόεδρον της Γαλλικής Δημοκρατίας:

“Επιστρέφων εις την πατρίδα μου – γράφει ο κ. Καραμανλής εις το μήνυμά του – όπου εκλήθην διά να προσφέρω τας υπηρεσίας μου, δεν θέλω να εγκαταλείψω το γαλλικόν έδαφος χωρίς εκφράσω εις την υμητέραν εξοχότητα και δι’ υμών εις ολόκληρον τον γαλλικόν λαόν την βαθείαν ευγνωμοσύνην μου, δια την φιλοξενίαν ήτις μου προσεφέρθη κατά την μακράν μου παραμονήν μου εις την ωραίαν χώραν σας”.

(…)

»Προ της αναχωρήσεώς του εκ του αεροδρομίου του Λε Μπουρζέ, (…) ο κ. Καραμανλής εδήλωσε προς τους δημοσιογράφους:“Θα επανάλαβω τας λέξεις του αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Τρούμαν, όταν του ανεκοινώθη ο θάνατος του Προέδρου Ρούζβελτ: Προσεύχεσθε δι’ εμέ”».

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 24.7.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Οι εξελίξεις έχουν φυσικά γίνει γνωστές σε ολόκληρη τη χώρα. Εκατομμύρια πολίτες έχουν βγει στους δρόμους των πόλεων και των χωριών τους και πανηγυρίζουν, ενώ στην Αθήνα δεκάδες χιλιάδες είναι αυτοί που με κάθε μέσον συρρέουν προς το αεροδρόμιο του Ελληνικού για να υποδεχτούν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Παραλήρημα στο αεροδρόμιο

Σύμφωνα με «ΤΑ ΝΕΑ» της 24ης Ιουλίου,

«Το αεροδρόμιο του Ελληνικού άνοιξε στις 6:30 χθες το απόγευμα ακριβώς όταν έφθαναν εκεί τα πρώτα πλήθη διά να υποδεχθούν τον κ. Καραμανλή. Όλοι οι χώροι έξω από το παλαίο και το νέο αεροδρόμιο γέμισαν από πλήθη.

(…)

»Το πλήθος που ήταν συγκεντρωμένο στο παλαιό αεροδρόμιο του Ελληνικού αξίωσε να σβήση η φωτεινή επιγραφή που ήταν στην πρόσοψη του κτιρίου του αεροσταθμού με την 21η Απριλίου του 1967.

»Από τα μεγάφωνα του αεροδρομίου διατυπώθηκε η έκκληση: “Ακούστε, παιδιά, βοηθήστε το καθήκον της Αστυνομίας, βοηθήστε την Αστυνομία”.

»Εν τούτοις το πλήθος επέμενε: “Να σβήση η ταμπέλα”

»Τελικά στις 8.30 έσβησε η φωτεινή επιγραφή και το πλήθος άρχισε να χειροκροτή με ιδιαίτερη θερμότητα.

»Πολλοί από τους συγκεντρωμένους έφεραν ελληνικές σημαίες, φωτογραφίες του κ. Καραμανλή και αυτοσχέδια πλακάτ. Οι πιο πολλοί κρατούσαν κλωνάρια από ελιά και καλάμια που τα είχαν κόψει από την περιοχή του Αγίου Κοσμά και του Αλίμου. Η συγκεντρωμένη ανθρώπινη μάζα προέβαλε κατά τις εκδηλώσεις της τα συνθήματα “Έρχεται”, “Ελλάς”, “Zήτω ο αρχηγός”, “Ο λαός σε καλεί”.

»Στους συγκεντρωμένους μοιράστηκαν χάρτινες κονκάρδες με τη φωτογραφία του κ. Καραμανλή. Δόθηκε η εξήγηση ότι οι κονκάρδες αυτές ανακαλύφθηκαν σε περίπτερο όπου βρίσκονταν από την περίοδο των κυβερνήσεων Καραμανλή.

»Οι πρώτοι πολιτικοί συνεργάτες του. Κ. Καραμανλή που κατέφθασαν στο αεροδρόμιο ήταν οι κ.κ. Γ. Ράλλης, Γρ. Κασιμάτης, Ν. Αναγνωστόπουλος, Α. Αποσκίτης, Ε. Σκορδίλης, Λ. Ευταξίας, Ε. Κεφαλογιάννης, Ι. Παπαδάκης, η οικογένεια Γουλανδρή κ.ά.

Ο κ. Κασιμάτης δήλωσε στους δημοσιογράφους: “Καραμανλής, η μόνη λύσις”.

«ΤΑ ΝΕΑ», 24.7.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Στην Αθήνα

Ο Καραμανλής προσγειώθηκε στο ανατολικό αεροδρόμιο του Ελληνικού στις 2 το πρωί και «κατευθύνθηκε προς την Αθήνα, διά της λεωφόρου Βουλιαγμένης.

»Λόγω του μεγάλου πλήθους, που είχε συγκεντρωθή κατά μήκος της λεωφόρου – παρά το προχωρημένο της ώρας – και των εκδηλώσεων, το αυτοκίνητο του νέου Πρωθυπουργού χρειάσθηκε μία περίπου ώρα για να φθάση στην Αθήνα και να κατευθυνθή στα Παλαιά Ανάκτορα.

»Εκεί χρειάσθηκαν νέες προσπάθειες των αστυνομικών δυνάμεων για να διευκολύνουν το αυτοκίνητο του κ. Καραμανλή να προχωρήσει μέχρι τον περίβολο του μεγάρου των Παλαιών Ανακτόρων.

«ΤΑ ΝΕΑ», 24.7.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο Καραμανλής στη σύσκεψη

»Στο γραφείο του στρατηγού Γκιζίκη ο κ. Καραμανλής έφτασε στις 03:05 ακριβώς. Εκεί συνεχιζόταν από τις 9 του βράδυ η δεύτερη εντός της ημέρας σύσκεψη της στρατιωτικής ηγεσίας, με πολιτικούς παράγοντες της χώρας υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. (…)

»Επακολούθησε αμέσως ενημέρωση του κ. Καραμανλή επί της πολιτικής καταστάσεως και του Κυπριακού και ανταλλαγή απόψεων, που κράτησε μέχρι τις 4.05.

»Στις 4.10 ακριβώς η σύσκεψη τερματίσθηκε και οι κ.κ. Γκιζίκης και Καραμανλής κατευθύνθηκαν σε παρακείμενη (…) αίθουσα, όπου ανέμενε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Σεραφείμ.

«Συγχαρητήρια  και καλορίζικος»

«Η ορκωμοσία του κ. Κων. Καραμανλή έγινε από τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Σεραφείμ, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας στρατηγού κ. Φ. Γκιζίκη, ενώ το μέγαρο των Παλαιών Ανακτόρων ήταν ακόμα κυκλωμένο από πανηγυρίζοντες πολίτες που διανυκτέρευσαν.

(…)

»Η τελετή της ορκωμοσίας κράτησε 3 λεπτά, μετά το τέλος της οποίας ο κ. Γκιζίκης πλησίασε τον κ. Καραμανλή τον συνεχάρη και του είπε: “Κύριε Πρόεδρε, θερμά συγχαρητήρια. Και καλορίζικος…”

»Ο κ. Καραμανλής φανερά συγκινημένος απήντησε: “Eυχαριστώ, στρατηγέ”. Πριν εγκαταλείψουν την αίθουσα, ο στρατηγός Γκιζίκης ζήτησε να φωτογραφηθή με τον κ. Καραμανλή.

Το διάγγελμα Καραμανλή

Λίγη ώρα μετά την ορκωμοσία του, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εκφώνησε το πρώτο τηλεοπτικό του διάγγελμα ως νέος πρωθυπουργός της χώρας. Μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Ελληνίδες, Έλληνες,

Αναλαμβάνω την ευθύνην της διακυβερνήσεως της χώρας υπό συνθήκας κρισίμους και δι’ αυτήν και δι’ ολόκληρον τον Ελληνισμό, Με στηρίζει όμως η πεποίθησις ότι και αι μεγαλύτεραι δυσχέρειαι ημπορούν να αντιμετωπισθούν με την επιστράτευσιν όλων των δυνάμεων και των αρετών του Έθνους.

Προς τούτο απευθύνομαι προς όλους σας και ιδιαίτερα προς την νεολαίαν και τας Ενόπλους Δυνάμεις της χώρας, με πρωτοβουλίαν των οποίων ήνοιξεν ο δρόμος προς την ομαλότητα.

Και σας ζητώ να εξαρθήτε εις το ύψος των περιστάσεων. Η ομόνοια η σύμπνοια, η συναδέλφωσις λαού και στρατού, αποτελούν εθνικήν επιταγήν. Είναι επίσης αυτή την ώραν εθνική επιταγή η σωφροσύνη, η ψυχραιμία, η συνειδητοποίησις των ευθυνών”».

• μεταπολιτευση
• Δικτατορια 1967
• Κωνσταντινος Καραμανλης

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.

Σχετικά άρθρα